Việt Nam mới đây đã được mệnh danh là quốc gia đứng đầu về chỉ số chấp nhận tiền điện tử, xếp trên cả các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nga.
Nền tảng đầu tư tiền điện tử BitMEX vừa phát hành báo cáo “5 xu hướng thay đổi của thế giới tiền điện tử trong năm 2022”, đưa ra tầm nhìn dự báo về các chủ đề chính sẽ định hình bối cảnh tiền điện tử trên toàn cầu trong những năm tiếp theo, bao gồm cả các thị trường mới nổi như Việt Nam.
Hàng triệu người dùng sẽ khám phá tiền điện tử thông qua nền tảng game trong vài năm tới.
Ông Alexander Höptner, Giám đốc điều hành của BitMEX, cho biết: “Thật đáng kinh ngạc khi chứng kiến sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp tiền điện tử tại Việt Nam. Chúng tôi tin rằng lĩnh vực này sẽ thu hút thêm hàng triệu người dùng và những cá nhân mong muốn tham gia đầu tư tiền điện tử trong những năm tới. Đó là lý do khiến chúng tôi rất hào hứng được chia sẻ nghiên cứu mới nhất của mình với cộng đồng nhà đầu tư tiền số tại Việt Nam”.
Việt Nam mới đây đã được mệnh danh là quốc gia đứng đầu về chỉ số chấp nhận tiền điện tử, xếp trên cả các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Trung Quốc và Nga.
“Việc mở rộng phạm vi ứng dụng cho tiền điện tử (chuyển tiền, đầu tư, chơi game, NFT, metaverse và các lĩnh vực triển vọng thú vị như bất động sản và sức khỏe) đang giúp nhiều người chạm được những lợi ích tiềm năng của loại tiền tệ này hơn. Nhiều quan điểm cũng cho rằng tiền điện tử có thể là hàng rào chống lạm phát. Một xu hướng thú vị rất đáng quan tâm khác là quan điểm về tiền điện tử dưới góc độ văn hóa. Nhóm dân số trẻ, siêng năng, hiểu biết về công nghệ của Việt Nam là đối tượng rất phù hợp để khám phá những lợi ích của tiền điện tử”, ông Alexander Höptner nhận định.
BitMEX hy vọng nghiên cứu mới nhất của họ sẽ giúp cộng đồng tại Việt Nam thấy được tương lai của ngành công nghiệp này và sẵn sàng khai phá các cơ hội mới.
Một số điểm nhấn đáng chú ý của báo cáo bao gồm:
Sự bùng nổ của Crypto Game
Crypto Game, hay còn gọi là blockchain game, là những trò chơi điện tử được tích hợp một số tính năng liên quan đến công nghệ blockchain. Các trò chơi theo mô hình “play to earn” (chơi game để kiếm tiền) như Axie Infinity, Decentraland và The Sandbox đã sớm chiếm lĩnh toàn cầu. Và khi chất lượng trò chơi đang ngày càng được cải thiện, việc ứng dụng mô hình game này có thể tăng theo cấp số nhân vào năm 2022.
Một khả năng cao khác là hàng triệu người dùng sẽ khám phá tiền điện tử thông qua nền tảng game trong vài năm tới, với số liệu nghiên cứu cho thấy cứ 2 nhà phát triển game thì có 1 nhà phát triển muốn chuyển sang sử dụng blockchain và NFT (tài sản số hiện diện trên blockchain). Các đồng tiền số hỗ trợ mô hình play-to-earn này cũng có thể cho thấy tính bền bỉ hơn các đồng tiền khác vì thành công của chúng được thúc đẩy bởi sự thay đổi thực tế trong hành vi của người tiêu dùng.
Bên cạnh động lực thành công đến từ hiệu ứng FOMO (hội chứng tâm lý sợ bỏ lỡ cơ hội), các nhà phát triển còn mong muốn tích hợp thêm công nghệ blockchain vào mô hình play-to-earn. Một cuộc khảo sát đã cho thấy có tới 61% người được hỏi cảm thấy công nghệ này có thể tạo điều kiện để phát triển lối chơi thêm phần sáng tạo và thú vị hơn, và hơn 50% cho rằng blockchain có thể giúp mang lại những phần thưởng có giá trị trong thế giới thực.
Nhu cầu tăng về các sản phẩm tiết kiệm sinh lời cao bằng tiền điện tử
Năm nay, các nhà đầu tư sẽ có xu hướng tìm cách đảm bảo lợi nhuận an toàn và ổn định trong bối cảnh lãi suất được điều chỉnh theo lạm phát và lợi suất thực tế âm. Một giải pháp thay thế có khả năng được các nhà đầu tư trẻ ưu tiên, sẽ là các sản phẩm tiết kiệm sinh lời cao cho tiền điện tử – loại hình tiết kiệm thường trả lãi suất cố định và hoàn lại tiền gửi gốc sau một khoảng thời gian nhất định.
Năm nay, các nhà đầu tư sẽ có xu hướng tìm cách đảm bảo lợi nhuận an toàn và ổn định trong bối cảnh lãi suất được điều chỉnh theo lạm phát và lợi suất thực tế âm. Giải pháp thay thế có khả năng được các nhà đầu tư trẻ ưu tiên sẽ là các sản phẩm tiết kiệm sinh lời cao như tiền điện tử – loại hình tiết kiệm thường trả lãi suất cố định và hoàn lại tiền gửi gốc sau một khoảng thời gian nhất định.
Một nguyên nhân nữa cho xu hướng này, như đã chỉ ra trong nghiên cứu, là thế hệ Z (Gen Z) sẵn sàng chấp nhận rủi ro cao hơn để tiền sinh lời so với thế hệ trước. Người trẻ ngày nay hiểu rằng họ không bao giờ có cơ hội vừa tạo ra lợi nhuận đáng kể mà vừa chịu ít rủi ro, ví dụ như việc chỉ gửi tiền vào ngân hàng hoặc mua trái phiếu chính phủ.
Solana và cuộc đua hiệu suất tiền điện tử với Ethereum
Solana, nền tảng blockchain công cộng, là một “chú ngựa ô” xứng đáng được quan tâm với tiềm năng sớm làm suy yếu sự thống trị của Ethereum. Mặc dù đã tăng giá hơn 11.400% vào năm 20214, Solana vẫn còn không gian vận hành nhờ vào khả năng cho phép giao dịch nhanh hơn và rẻ hơn so với tất cả các nền tảng hàng đầu khác.
Hơn thế nữa, hàng triệu người dùng tò mò về tiền điện tử – những người có thể mong muốn tìm kiếm cơ hội tiếp cận với không chỉ Bitcoin và Ethereum – sẽ có khả năng thúc đẩy sự tăng trưởng của Solana.
Khảo sát còn chỉ ra những xu hướng thay đổi nổi bật khác bao gồm việc thu hẹp khoảng cách giới tính giữa những người chấp nhận tiền điện tử (khi ngày càng nhiều phụ nữ bắt đầu chấp nhận tiền điện tử vào năm 2022) và tiềm năng các công ty tiền điện tử sẽ mua lại các công ty TradFi (Traditional Finance – công ty tài chính truyền thống).
Dù nhằm mục đích khảo sát những khả năng sắp xảy ra đối với ngành công nghiệp tiền điện tử trong năm 2022 và hơn thế nữa, báo cáo BitMEX cũng thừa nhận rằng sẽ có những bước tiến đột biến gây bất ngờ cho ngay cả những nhà quan sát tinh tường nhất trong lĩnh vực này.
BitMEX là nền tảng đặt sự an toàn và bảo mật lên hàng đầu trong các chính sách của công ty, đặc biệt trong bối cảnh các dự án lừa đảo tiền điện tử đang làm nhiễu loạn thế giới. Với cơ chế xác minh người dùng ưu việt và các biện pháp kiểm soát chống rửa tiền AML, nền tảng này còn ủng hộ các nguyên tắc lưu trữ tiền điện tử quan trọng như sử dụng ví phần cứng (ví lạnh) thay vì ví nóng để tài sản kỹ thuật số không thể bị lén truy cập. BitMEX cũng khuyến khích các nhà đầu cơ chưa nắm rõ về tiền điện tử nên theo dõi các nguồn và thông tin từ các ấn phẩm tin tức tiền điện tử có uy tín.
4 xu hướng tiền điện tử và blockchain trong năm 2022
KuCoin Labs gần đây đã phát hành một báo cáo thị trường xác định các xu hướng và dự báo tiềm năng có thể thành hiện thực trong những tháng tới.
Cơ sở hạ tầng vẫn còn là vấn đề
Mặc dù sự cạnh tranh giữa các nhà cung cấp cơ sở hạ tầng tăng lên đáng kể vào năm 2021, nhưng các nút thắt quan trọng vẫn cần được giải quyết. Ví dụ, Ethereum là blockchain hàng đầu để phát triển Dapp (ứng dụng phi tập trung) nhưng bị tắc nghẽn mạng nghiêm trọng và phí giao dịch cao. Một số giải pháp layer 2 đã phần nào giải quyết được vấn đề này, nhưng vẫn còn nhiều thách thức để họ đạt được sức hút lâu dài. Điều này cũng xảy ra với hầu hết các đối thủ cạnh tranh của Ethereum, vì tất cả chỉ mới phát triển trong giai đoạn sơ khai. Do vậy, giải quyết những hạn chế này là điều cấp thiết vào năm 2022 và hơn thế nữa.
Nhiều người mong đợi Ethereum 2.0 ra mắt sẽ giúp giảm bớt một số lo ngại. Theo đó, việc triển khai sharding giải quyết tình trạng tắc nghẽn mạng, phí giao dịch và thông lượng thấp. Thật không may, quá trình triển khai đó sẽ diễn ra trong nhiều giai đoạn và có lẽ không kịp hoàn thiện vào năm 2022. Các mạng khác như Binance Smart Chain, Solana và Avalanche sẽ tiếp tục thu hút người dùng và nhà phát triển miễn là Ethereum vẫn chưa giải quyết được toàn bộ vấn đề.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là các giải pháp layer 2 cũng sẽ đi vào vết xe đổ tương tự như Ethereum. Vấn đề chỉ là thời gian cho đến khi giá gas trên các layer này bắt đầu tăng nhanh chóng, gây bất thuận lợi cho chúng trong quá trình trở thành giải pháp tránh phí giao dịch của Ethereum. Trừ khi các nhà phát triển có thể tìm ra giải pháp sáng tạo, điều đó cũng sẽ ảnh hưởng đến mọi cầu nối xuyên chuỗi sử dụng mạng layer 2.
NFT và Metaverse vào năm 2022
Vai trò của token không thể thay thế trong lĩnh vực Metaverse sẽ trở nên rõ ràng hơn vào năm 2022. Thị trường NFT hiện tại đang được chia thành tác phẩm nghệ thuật, sưu tầm và chơi game. Nhưng sẽ có nhiều sáng kiến và phương tiện mới sử dụng các tiêu chuẩn token không thể thay thế sớm được tung ra thị trường. Ngoài ra, NFT sẽ hỗ trợ các hoạt động Metaverse khác nhau, bao gồm hình đại diện (avatar), không gian ảo, hoạt động kinh tế… Về bản chất, Metaverse có thể giúp hoàn thiện các kịch bản áp dụng sự phát triển của NFT, trong khi các token không thể thay thế sẽ thúc đẩy Metaverse ngày càng lớn mạnh hơn.
Bàn về Metaverse, hiện lĩnh vực này chủ yếu xoay quanh việc chơi game. Tuy nhiên, nó có tiềm năng to lớn để xóa bỏ ranh giới giữa các hoạt động trong thế giới thực và thế giới ảo. Các dự án tạo Metaverse riêng tư, biệt lập là bước đầu tiên cần thiết để đạt được mục tiêu đó. Sau đó, việc kết nối những thế giới ảo này sẽ là một rào cản lớn cần vượt qua và cuối cùng lên đến đỉnh điểm là tạo ra không gian Multi-Metaverse.
Hai xu hướng Metaverse khác được mong đợi là vai trò của DeFi và cầu nối chuỗi chéo. Tài chính phi tập trung đã được chứng minh là hiệu quả và ổn định, làm nền tảng vững chắc cho các hoạt động Metaverse kinh tế. Hơn nữa, DeFi và NFT tạo thành một tổ hợp vững chắc và áp dụng cho nhiều trường hợp sử dụng Metaverse. Metaverse tương đương với việc trao quyền cho người dùng. Cung cấp nhiều tài sản, sản phẩm và dịch vụ đa dạng hơn sẽ mở đường cho việc bao gồm tài chính rộng rãi hơn.
Giới nhà phát triển có thể đạt được nhiều cải tiến trên mặt trận cầu nối xuyên chuỗi cho Metaverse. Các sáng kiến hiện tại tập trung vào một blockchain, làm phát sinh vấn đề đảo sinh thái. Hơn nữa, hầu hết các chuỗi công khai cố gắng phát triển mặt trận cơ sở hạ tầng, làm giảm sự hấp dẫn của các dự án Metaverse sử dụng công nghệ của họ. Các cầu nối chuỗi chéo có thể vượt qua những thách thức này và mang lại hiệu quả tốt hơn cho Metaverse, NFT cũng như tài chính phi tập trung.
Các xu hướng quy định
Giống như những năm trước, quy định cho ngành công nghiệp tiền điện tử vẫn là một chủ đề cấp bách. Hầu hết các quốc gia trên toàn thế giới vẫn chưa quyết định về việc này. Việc thiếu một khuôn khổ rõ ràng có thể kìm hãm sự đổi mới nên cần phải tránh bằng mọi giá. Bên cạnh đó, quá trình điều tiết ngành thậm chí còn trở nên khó khăn hơn do các khái niệm sáng tạo như DeFi, NFT, Metaverse…
Các nhà quản lý và hoạch định chính sách cần phải tập trung tạo ra các khuôn khổ pháp lý cho Metaverse. Công nghệ này đã nhận được sự quan tâm chính thống từ những người đam mê và nhiều công ty. Hướng dẫn rõ ràng về những gì có thể và không thể làm trong thế giới ảo sẽ giúp hợp pháp hóa những nỗ lực như vậy. Các nhà phân tích của KuCoin Labs hy vọng mọi thứ sẽ cải thiện đáng kể trên mặt trận này. Hơn nữa, báo cáo gợi ý nhà hoạch định chính sách nên sớm ban hành một số hướng dẫn. Ví dụ, có thể áp dụng vào nhận dạng phi tập trung, một phương pháp nhận dạng để sử dụng Metaverse trong các hoạt động khác nhau.
Quy định DeFi
Tài chính phi tập trung chắc chắn cũng sẽ thu hút sự quan tâm từ các nhà quản lý. Tuy nhiên, việc bảo vệ nhà đầu tư mà không ảnh hưởng đến sự đổi mới và phân cấp là một rào cản lớn cần phải được giải quyết. Ngoài ra, không thể áp dụng các hướng dẫn quy định hiện hành cho ngành DeFi. Do đó, mô hình quy định mới là cần thiết, tùy thuộc vào cách SEC, BIS hoặc FATF tiếp cận ngành.
Hơn nữa, cách thức quản trị các giao thức DeFi đặt ra một rào cản quy định chưa từng có. Holder nắm giữ số lượng lớn token có được nhiều quyền biểu quyết hơn, cho thấy mức độ tập trung. Cho đến nay, khả năng đạt quản trị phi tập trung đã được chứng minh là hầu như không thể, nhưng các Tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) có thể hỗ trợ. KuCoin Labs hy vọng DAO sẽ là một xu hướng lớn trong lĩnh vực DeFi cho năm 2022, mặc dù có thể xuất hiện các cơ chế mới.
Một chủ đề cuối cùng cần xem xét là hợp nhất tài chính phi tập trung với các yêu cầu KYC (xác minh danh tính) và quyền riêng tư của người dùng. Cần đặt ra một số mức độ tuân thủ quy định. Các giải pháp DeFi cần sự cho phép, như Aave Arc, là một cách tiếp cận hấp dẫn cho vấn đề này. Tuy nhiên, team KuCoin hy vọng cả người dùng DeFi tổ chức và không phải tổ chức sớm muộn cũng phải tuân thủ các quy định. KYC on-chain có thể là một lựa chọn, mặc dù các nhà phát triển sẽ tìm ra nhiều ý tưởng khác trong năm nay.
Triển vọng bảo mật blockchain
Năm 2021 lại một lần nữa tràn ngập nhiều sự cố bảo mật blockchain, từ nạn kéo thảm DeFi đến sàn giao dịch bị hack và khai thác hợp đồng thông minh. Do vậy, cần phải thay đổi một số thứ trong năm 2022 và những năm tới. Thật không may, điều đó nói dễ hơn làm, đặc biệt là khi các giao dịch blockchain là không thể đảo ngược. Ngoài ra, không có biện pháp bảo vệ thực sự nào cho những người dùng bị ảnh hưởng, mặc dù các giao thức bảo hiểm có thể cung cấp giải pháp.
Kiểm toán code cần trở thành tiêu chuẩn vào năm 2022 trong ngành công nghiệp blockchain rộng lớn hơn. Nhiều công ty kiểm toán đã được thành lập, bao gồm CertiK, SlowMist,… Kiểm toán có thể giúp phát hiện mọi lỗi hoặc vấn đề trước khi hợp đồng thông minh được triển khai trong môi trường sống. Khi các công ty kiểm toán được tài trợ tốt hơn, họ sẽ giúp loại bỏ nhiều rủi ro hơn trong ngành công nghiệp blockchain. Tuy nhiên, việc chỉnh sửa code là tùy thuộc vào các nhà phát triển, lập trình viên và không phải ai cũng làm như vậy.
Các giao thức bảo hiểm có thể cung cấp thêm một layer bảo vệ và bảo mật. Có một số giao thức như vậy trong DeFi hiện nay và chúng chủ yếu tập trung vào các pool quỹ tương hỗ hoặc công cụ phái sinh tài chính. Thật không may, quá trình tăng trưởng của họ bị kiềm hãm do phí cao, yêu cầu KYC, không hỗ trợ chuỗi chéo và sử dụng vốn không hiệu quả. Tuy nhiên, theo báo cáo, việc thu hút người chơi là tổ chức sẽ buộc các giao thức bảo hiểm tốt hơn và hiệu quả hơn.
Một khía cạnh cuối cùng cần xem xét là quyền riêng tư trong giao dịch. Các blockchain công khai cho phép sử dụng bí danh, nhưng không cung cấp quyền riêng tư hoặc ẩn danh. Ngay cả các giao thức tính toán riêng tư – Manta, Oasis, zkSync… cũng hy sinh phân cấp để tăng cường sức mạnh tính toán. Nhu cầu về quyền riêng tư trong giao dịch sẽ tăng lên khi blockchain và tiền điện tử ngày càng phát triển, đòi hỏi ngày càng có nhiều sáng kiến tính toán riêng tư tốt hơn.
Năm 2022 có thể đầy thách thức, nhưng hiệu quả
Năm 2022 dự kiến sẽ mang lại nhiều thay đổi cần thiết cho ngành công nghiệp rộng lớn hơn. Những phát triển đang diễn ra để đưa công nghệ phi tập trung trở thành xu hướng chủ đạo là một trong những con đường đáng mong đợi. Nhưng thật không may, sự đổi mới này sẽ yêu cầu một số quy định để thuyết phục những người theo dõi chính thống. Liệu các cơ quan quản lý cuối cùng có đưa ra những quyết định khó khăn hay không vẫn chưa rõ ràng, nhưng họ không thể trì hoãn những quyết định này mãi mãi.
Về mặt công nghiệp, điều quan trọng vẫn là giải quyết các nút thắt cơ sở hạ tầng hiện tại. Những ý tưởng đổi mới như DeFi, NFT và Metaverse không thể trở thành hiện thực thông qua các đường ray cơ sở hạ tầng hiện có. Sự kém hiệu quả và chi phí cao cần được loại bỏ mà không ảnh hưởng đến phân cấp.